... Ο πετεινός...
τα χαράματα μόλις λαλήσει
όλοι αμέσως ξυπνούν, στις δουλειές τους να παν
ο χαλκιάς, ο αλευράς, ο ταμπάκnς
κι όσοι φτιάχνουν ασπίδες ή λύρες. Μαζί
κανατάς, παπουτσιάς και λουτράρης.
Όλοι, αφού ποδεθούν βιαστικά, ξεκινούν
νύχτ' ακόμα.
(Αριστοφάνη, ΄Ορνιθες, στιχ. 491 - 499. μετ. Θρ. Σταύρου)
Η κίνηση στην Αγορά ξεκινούσε πολύ πρωί. Με το χάραμα άρχιζαν
να καταφθάνουν κτηνοτρόφοι από τις Αχαρνές και τη Βοιωτία
με κατσίκια, χοίρους, πρόβατα και πουλερικά. Ψαράδες από
την Κωπαΐδα έρχονταν να πουλήσουν χέλια, μια λιχουδιά που οι
Αθηναίοι εκτιμούσαν δεόντως. ΄Αλλοι φαράδες έφερναν φρέσκο
ψάρι από τον Πειραιά και το Φάληρο. Γεωργοί από τη Μεσόγεια
με φρούτα λαχανικά, κρασί και λάδι, τεχνίτες και δούλοι
κατευθύνονταν προς την πλατεία της Αγοράς. Μαζί με τους άντρες και
λιγοστές γυναίκες που η ανέχεια τις ανάγκασε να εργάζονται, έρχονταν
να πουλήσουν χόρτα, βότανα, αυγά, κορδέλες, στεφάνια
για το συμπόσιο. Οι έμποροι έστηναν τους πάγκους τους κατα
μήκος της οδού των Παναθηναίων. Η πολιτεία είχε καθορίσει
ιδιαίτερους χώρους πώλησης για το κάθε προϊόν. Οι χώροι
αυτοί ονομάζονταν κύκλοι, χωρίζονταν μεταξύ τους με κινητούς
φράκτες και άνοιγαν συγκεκριμένες ώρες της ημέρας, σύμφωνα
με τον κανονισμό.
...όποιον υπηρέτη και να διατάξεις να αγοράσει και να σου φέρει
κάτι από την Αγορά, καθόλου δεν θα δυσκολευτεί. Καθένας
ξέρει καλά πού θα πάει για να βρει το κάθε τι.
(Ξενοφώντος Οικονομικός, 8, 22)
Παράσταση σιδηρουργείου από αμφορέα του 5ου αι. π.Χ.
Ο σιδηρουργός σφυρηλατεί ένα κομμάτι μετάλλου που κρατά ο βοηθός του
πάνω στο αμόνι. Δύο άντρες (πελάτες ή απλώς αργόσχολοι) παρακολουθούν
και σχολιάζουν τις εργασίες. Στον τοίχο του εργαστηρίου κρέμονται
διάφορα εργαλεία και τα ρούχα του τεχνίτη.
Βοστόνι, Μουσείο Καλών Τεχνών
|
|
Κάθε έμπορος είχε εξασφαλισμένο τη θέση του γιατί πλήρωνε
στο κράτος ένα ειδικό τέλος. Οι πελάτες συνοδευόμενοι από
δούλους και αχθοφόρους κυκλοφορούσαν ανάμεσα στους πάγκους,
ρωτούοαν, παζάρευαν, έκλειναν συμφωνίες, φιλονικούσαν.
΄Αλλοι απλώς περιδιάβαιναν αργόσχολοι στα κουρεία, το
σκυτοτομεία (υποδηματοποιεία), τα μυρεψεία (μυροπωλεία) τα
σιδηρουργεία... Κουβέντιαζαν με τους εμπόρους, παρακολουθούσαν
τη δουλειά των τεχνιτών ή κάθονταν απλώς να ζεσταθούν
(το χειμώνα) πλάι στη φωτιά του εργαστnρίου.
Οι αργυραμοιβοί καθισμένοι μπροστά στους πάγκους αντάλλασσαν
ξένα νομίσματα με αττικές δραχμές. Σκηνές οικείες και διαχρονικές
που τις συναντά κανείς σε όλες τις αγορές τnς Μεσογείου...
|
Ευρήματα (πρόκες και καφούλια)
από το εργαστήρι του Σίμωνα, 5ος αιώνας π.Χ.
Μουσείο Στοάς του Αττάλουμ προθήκη αριθ. 20
|
|
Το εργαστήρι του υποδηματοποιού Σίμωνα στις παρυφές της δημοσιας πλατείας της Αγοράς
|
|
|